Πότε τα αγγλικά έγιναν η κυρίαρχη γλώσσα του πλανήτη;
Άρθρο του Εκπαιδευτικού Ομίλου ΕΥΔΟΚΙΜΟΣ
Τα αγγλικά είναι μια γλώσσα που έχει διεθνής διαστάσεις. Εκτός ότι οι φυσικοί ομιλητές της αγγίζουν το ένα τέταρτο του πλανήτη, τα αγγλικά χρησιμοποιούνται για να διευκολύνουν την επικοινωνία και σε ανθρώπους που ανήκουν σε διαφορετικούς λαούς. Πρόκειται δηλαδή για μια κοινή γλώσσα που μπορούν να χρησιμοποιήσουν οι άνθρωποι για να επικοινωνήσουν, από όποιο μέρος της γης και να ανήκουν. Τα αγγλικά είναι η διεθνής γλώσσα της επιστήμης, της πολιτικής, της οικονομίας, του εμπορίου, της τεχνολογίας και πάρα πολλών άλλων κλάδων. Η κυριαρχία της αγγλικής γλώσσας σε όλο τον πλανήτη ήταν κάτι αναμενόμενο, αφού η εξάπλωση των αγγλικών ήταν αποτέλεσμα της επιρροής που άσκησαν οι βρετανοί. Παρακάτω θα δούμε χαρακτηριστικά και ιστορικά στοιχεία αυτής της γλώσσας, με στόχο την απόκτηση μιας σφαιρικής εικόνας γύρω από την παγκόσμια εξάπλωση των αγγλικών.
Η αγγλική είναι μια γλώσσα από τις 23 επίσημες της ευρωπαϊκής ένωσης και χρησιμοποιείται ως μητρική από 57 χώρες, ενώ σε κάποιες άλλες χώρες, τα αγγλικά αποτελούν δευτερεύουσα γλώσσα. Ακόμα, τα αγγλικά είναι μια από τις επίσημες γλώσσες που χρησιμοποιεί ο Ο.Η.Ε. (Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών) και χρησιμοποιείται ως κύρια γλώσσα από πάρα πολλούς οργανισμούς. Μόνο οι φυσικοί ομιλητές της αγγλικής γλώσσας, σύμφωνα με στατιστικά του 2010 είναι 360 εκατομμύρια. Σύμφωνα με τα παραπάνω στοιχεία τα αγγλικά είναι η πιο διαδεδομένη γλώσσα στο κόσμο και εκτός από το μεγάλο πληθυσμό που κατέχει τα αγγλικά ως μητρική, μιλάτε σχεδόν από όλους τους λαούς σαν ένα κοινό μέσο επικοινωνίας.
Η εξάπλωση της αγγλικής γλώσσας ξεκινάει από τη επιρροή που άσκησε η βρετανική αυτοκρατορία. Το Ηνωμένο Βασίλειο είχε κατακτήσει πολλά εδάφη και είχε ιδρύσει αρκετές αποικίες, με αποτέλεσμα η Βρετανία να επιβάλλει την αγγλική γλώσσα. Εκτός όμως από τη βρετανική αυτοκρατορία, στην εξάπλωση των αγγλικών συνέβαλλαν και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής που είχε μεγάλη επιρροή μετά το Β΄ παγκόσμιο πόλεμο. Λαμβάνοντας υπόψη αυτούς τους δυο παράγοντες και με τη βοήθεια του διαδικτύου τα αγγλικά είχαν καταλάβει ένα αξιοσημείωτο αριθμό ομιλητών.
Μια θεωρία υποστηρίζει ότι η εξάπλωση των αγγλικών προήρθε σχεδιασμένα από την Αγγλία και τη Αμερική. Όμως η ίδρυση του βρετανικού συμβουλίου στόχευε στη μετάδοση του αγγλικού πολιτισμού χωρίς να περικλείεται από προπαγανδιστικές ιδέες. Το βρετανικό συμβούλιο είναι ένας πολιτιστικός οργανισμός που ιδρύθηκε για να εξαπλωθεί η αγγλική γλώσσα και ο πολιτισμός. Η ιδέα για τη δημιουργία αυτού του οργανισμού μια ώθηση στην εξάπλωση της αγγλικής γλώσσας. Δεν ήταν μόνο ο οργανισμός του βρετανικού συμβουλίου που συνέβαλε στην εξάπλωση των αγγλικών.
Γενικά η Βρετάνια και η Αμερική χρηματοδοτούσε προγράμματα πανεπιστημίων και κέντρων ξένων γλωσσών για να ενταχθεί η εκμάθηση της αγγλικής γλώσσας στα εκπαιδευτικά τους προγράμματα.
Φαίνεται λοιπόν ότι η εξάπλωση της αγγλικής γλώσσας δεν έγινε από τύχη, αλλά ήταν κάπως αναμενόμενο γιατί κατείχε μεγάλο ποσοστό ομιλούμενων. Είναι σίγουρο ότι η πλειοψηφία είναι αυτή που πάντα έχει το προβάδισμα. Ακόμα, η μετάδοση των αγγλικών είχε ως αποτέλεσμα να εξαλειφθούν οι γλωσσικές διαφορές μεταξύ των διαλέκτων. Η παγκοσμιοποίηση λοιπόν της αγγλικής γλώσσας εκτός από τη διάδοση του πολιτισμού μεταποίησε και τις αγγλικές διαλέκτους. Η επικράτηση των αγγλικών επηρέασε σε παγκόσμιο επίπεδο πάρα πολλούς παράγοντες. Η επιρροή αυτή διακρίνεται από διάφορα στοιχεία της αγγλικής που συναντάμε σε πολλούς κλάδους αλλά και στην ίδια τη γλώσσα μας. Αν παρατηρήσουμε τις καθημερινές συνομιλίες μας, θα δούμε ότι χρησιμοποιούμε όλο και περισσότερο αγγλικές λέξεις. Με τον καιρό οι αγγλικές λέξεις που χρησιμοποιούμε αυξάνονται, κάτι που δείχνει ότι τα αγγλικά κυριαρχούν όλο και περισσότερο στη ζωή μας.
Αφού λοιπόν έγινε συνειδητά η εξάπλωση των αγγλικών, μέσω των κατακτήσεων, τον χρηματοδοτήσεων και γενικά των προσπαθειών της εξάπλωσης της αγγλικής κουλτούρας, ήταν πιο εύκολο για τα αγγλικά να πάρουν παγκόσμιες διαστάσεις και να χρησιμοποιούνται όλο ένα και περισσότερο από τους άλλους λαούς. Τα αγγλικά έγινε η γλώσσα του εμπορίου, της πολιτικής, του τουρισμού, της εκπαίδευσης και γενικά οποιαδήποτε άλλου τομέα. Η επικράτηση των αγγλικών ως μια διεθνή γλώσσα επικοινωνίας είναι αδιαμφισβήτητη. Πολύ πιθανόν μάλιστα, με το πέρασμα του χρόνου να είναι αυτονόητο ότι τουλάχιστον όλοι οι ευρωπαίοι πολίτες θα μιλούν άπιαστα αγγλικά, οπότε ίσως σαν αυτονόητη γνώση, θα δημιουργηθεί κάποια νέα ανάγκη για την εκμάθηση κάποιας άλλης γλώσσας.
Λαμβάνοντας ένα τόσο μεγάλο τμήμα του πληθυσμού, τα αγγλικά είναι σίγουρο ότι θα καταφέρουν να εισχωρήσουν σε όλες τις δραστηριότητες μας. Η παγκοσμιοποίηση της αγγλικής γλώσσας, θα μπορούσαμε να πούμε ότι λειτουργεί σαν ένα μέσω κοινής συνεννόησης μεταξύ διαφορετικών λαών και σε οποιαδήποτε επιστημονικό κλάδο. Δηλαδή θα μπορούσαμε να πούμε ότι η αγγλική γλώσσα επηρεάζει παγκόσμια τον πολιτισμό και τις εξελίξεις. Αυτό συμβαίνει γιατί τα αγγλικά μπορούν να βελτιώσουν τη ζωή μας επαγγελματικά ή και κοινωνικά, να επηρεάσουν την οικονομική κατάσταση μιας χώρας, να συμβάλλουν στον πολιτισμό κλπ
Πως όμως είναι δυνατό να επηρεάζουν τόσες πολλές παραμέτρους; Είναι φυσικό και επόμενο ότι εφόσον τα αγγλικά κατέχουν το τίτλο της διεθνής γλώσσας, να μπορούν να επηρεάσουν πολλές καταστάσεις στη καθημερινή μας ζωή, όπως το αν μπορούμε να βρούμε δουλειά. Η κυριαρχία της αγγλικής γλώσσας υπάρχει και στις θέσεις εργασίας. Αν ρίξουμε μια ματιά στις αγγελίες εργασίας, θα δούμε ότι οι εργοδότες απαιτούν οι υποψήφιοι να γνωρίζουν αγγλικά. Οι καλές θέσεις εργασίας που προσφέρουν καλύτερο εργασιακό περιβάλλον, μισθό και ευκαιρίες εξέλιξης χρειάζονται απαραίτητα καλή γνώση των αγγλικών. Ίσως τα αγγλικά να μπορούν να επηρεάσουν σε ένα βαθμό την αγορά εργασίας αφού η γνώση τους για την εξεύρεση μιας θέσης εργασίας επιβάλλεται.
Οι επιχειρήσεις είναι σημαντικό να επενδύουν και να εκπαιδεύουν το ανθρώπινο δυναμικό στην αγγλική γλώσσα γιατί έτσι αυξάνουν τη κερδοφορία τους. Υπάρχουν πάρα πολύ άνθρωποι που εργάζονται σε μεγάλες επιχειρήσεις και υστερούν στη γνώση των αγγλικών. Αυτοί οι άνθρωποι είναι συνήθως μεγάλης ηλικίας που δεν είχαν τη δυνατότητα να μάθουν αγγλικά. Οι επιχειρήσεις που απαρτίζονται από ανθρώπινο δυναμικό που δεν έχει καλή γνώση αγγλικών συνεπώς επηρεάζει και τη παραγωγικότητα των επιχειρήσεων. Μια επιχείρηση που δίνει σημασία στη κατοχή της αγγλικής γλώσσας αυξάνει της πιθανότητες για διεθνής εργασίες και συνεπώς αυξάνει και τα κέρδη της. Βλέπουμε ότι τα αγγλικά για τον κόσμο των επιχειρήσεων είναι πολύ σημαντικά, αφού μπορούν να αυξήσουν τη κερδοφορία. Η εδραίωση της αγγλικής γλώσσας στον επιχειρησιακό κλάδο είναι μεγάλης σημασίας. Ποιος δεν θέλει να αυξήσει τα οικονομικά στοιχεία της επιχείρησης του και να δει έσοδα; Έτσι, με αυτόν τον τρόπο τα αγγλικά κερδίζουν ακόμα και περισσότερο έδαφος. Στην ουσία πρόκειται μια αλυσίδα π.χ. η συγχώνευση δυο εταιριών από διαφορετικές χώρες απαιτεί μια κοινή γλώσσα επικοινωνίας, δηλαδή τα αγγλικά. Επίσης, ας υποθέσουμε ότι οι παραπάνω επιχειρήσεις θα παράγουν προϊόντα που σκοπεύουν να τα εμπορευτούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Η γλώσσα που θα χρησιμοποιήσουν για τη προώθηση αυτόν τον προϊόντων θα είναι κυρίως η αγγλική.
Αν παρατηρήσουμε τις καθημερινές μας συζητήσεις, θα δούμε ότι όλο και περισσότερο προσθέτουμε στο λεξιλόγιο μας αγγλικές λέξεις ή φράσεις. Τα αγγλικά έχουν επηρεάσει το επίπεδο των συζητήσεων μας. Αυτό συμβαίνει γιατί τα αγγλικά υπάρχουν παντού και αυτό έχει ως αποτέλεσμα την οικειοποίηση των λέξεων. Πολύ συχνό φαινόμενο αντικατάστασης λέξεων από την ελληνική γλώσσα στην αγγλική εμφανίζεται στους νέους. Οι νέοι άνθρωποι χρησιμοποιούν όλο και περισσότερο αγγλικές λέξεις στις καθημερινές τους εκφράσεις. Αυτό ίσως να σημαίνει ότι τα αγγλικά εισχωρούν σε μεγαλύτερο βαθμό στη ζωή μας.
Η παγκοσμιοποίηση της αγγλικής γλώσσας επηρεάζει και τον πολιτισμό. Εφόσον τα αγγλικά θεωρούνται η κυρίαρχη γλώσσα του πλανήτη, δεν θα ήταν δυνατό να μην περιλαμβάνουν και τις τέχνες. Υπάρχουν πάρα πολλά έργα ξένων συγγραφέων που έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά. εάν θελήσει κάποιος να διαβάσει ένα βιβλίο ενός ξένου συγγραφέα, το πιο πιθανό είναι να το βρει μεταφρασμένο στα αγγλικά. Επίσης, τα αγγλικά είναι ένας σημαντικός οδηγός για τα μουσεία του κόσμου. Φυσικά και οποιοσδήποτε μπορεί να επισκεφτεί μουσεία, γκαλερί έργων τέχνης και μνημεία. Ο καθένας μπορεί να θαυμάσει τη μουσειακή περιουσία ενός άλλου λαού, το ζήτημα είναι όμως ότι δεν μπορεί να την κατανοήσει, παρά μόνο οπτικά. Τα μουσειακά αντικείμενα και η πολιτιστική κληρονομιά ενός λαού εξηγείται μόνο με την αγγλική γλώσσα. Γιατί τα αγγλικά ακόμα και στο τομέα του πολιτισμού κατέχουν τα πρωτεία, αφού πρόκειται για μια κοινή γλώσσα που στοχεύει να μεταδώσει πολιτιστικές πληροφορίες σε οποιονδήποτε άλλο λαό.
Τα αγγλικά είναι μια γλώσσα που έχει πολλούς φυσικούς ομιλητές, όπως και ανθρώπους που τη χρησιμοποιούν σαν δευτερεύοντα γλώσσα. Σύμφωνα με τα ιστορικά στοιχεία, πιστεύεται ότι τα αγγλικά είναι μια γλώσσα που δεν στηρίχτηκε στην τύχη για να καταφέρει να εδραιωθεί σε όλο τον κόσμο. Η κυριαρχία της αγγλικής γλώσσας ήταν το αποτέλεσμα των κατακτήσεων και της δημιουργίας των αποικιών της βρετανικής αυτοκρατορίας και όχι μόνο. Στην εξάπλωση των αγγλικών βοήθησαν και οι Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, περισσότερο με το αναπτυγμένο εμπόριο και την εξάπλωση του διαδικτύου. Επίσης, σημαντική συνεισφορά στην κυριαρχία της αγγλικής γλώσσας ήταν η δημιουργία προγραμμάτων που στόχευαν στην εξάπλωση του αγγλικού πολιτισμού σε διεθνές επίπεδο. Εφόσον λοιπόν τα αγγλικά κέρδιζαν συνεχώς έδαφος και η πλειοψηφία γνώριζε τη γλώσσα, η εισχώρηση σε πολλούς άλλους τομείς (επαγγελματικούς, εκπαιδευτικούς, κοινωνικούς, πολιτιστικούς κλπ) υπήρξε πιο εύκολη. Τα αγγλικά θεωρούνται η κυρίαρχη γλώσσα του πλανήτη και όχι άδικα, αφού επηρεάζουν τη δουλειά μας, τις κοινωνικές μας σχέσεις, την εκπαίδευση μας και γενικά τη πληροφόρηση που λαμβάνουμε. Ακόμα, λόγω της έντονης εξάπλωσης τους μπορούν να επηρεάσουν και καταστάσεις που αφορούν τη διασκέδαση και τη ψυχαγωγία μας. Λαμβάνοντας υπόψη το πόσο πολύ επηρεάζουν τα αγγλικά όλες μας της δραστηριότητες, θα πρέπει να δοθεί περισσότερο σημασία στην εκπαίδευση αυτής της γλώσσας.
